باورهای غلط درباره اعتیاد را اصلاح کنید
همه شاید معتاد شوند حتی شما
«نه! امکان ندارد من دچارش شوم»! این جواب قریب به اتفاق خوانندگان این مطلب است به ما که به آنها نهیب می‌زنیم: «اعتیاد باری جسمی و روحی است که هر یک از ما ممکن است روزی ناخواسته به آن مبتلا شویم».
حالا بازهم، یکبار دیگر نخستین جمله این پاراگراف را بخوانید. باور کنید یا نکنید همه معتادان کشورمان، پیش از اعتیاد همین جمله یا چیزی شبیه به آن را با خودشان تکرار کرده‌اند. پس چندان هم از معتاد نشدن تان مطمئن نباشید.
هرچند پژوهشگران درباره روش‌های ترک اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر عقاید متفاوتی با هم دارند، همه آنها در حوزه پیشگیری از این بیماری در یک چیز با هم کاملا اتفاق نظر دارند و آن نقش تاثیر گذار باورها در ابتلا به اعتیاد است. به عبارتی دیگر همه کارشناسان این حوزه بر این باورند که باورهای غلط درباره اعتیاد اصلی‌ترین دلیل زمینه‌ساز اعتیاد هستند.
یک بار اشکالی داره؟
دکتر هومان نارنجی‌ها، پژوهشگر اعتیاد در این باره به 6 باور غلط در این باره اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد: این باور که یکبار مصرف مواد مخدر اعتیادآور نیست کاملا اشتباه است. مواد اعتیادآور به محض ورود به سیستم عصبی «حتی برای نخستین بار» برخی مراکز ترشح‌کننده دوپامین را در مغز خاموش می‌کنند و فرد مصرف‌کننده از همان نخستین بار مصرف به دنبال جایگزینی برای آن واسطه‌های از دست رفته است.
آقا بزرگ از شما بعیده!
شما هم شنیده‌اید که می‌گویند مواد اعتیادآور برای 50 سال به بالا‌ها بی‌ضرر است و حتی فوایدی هم دارد؟! این اعتقاد وحشتناک، درست نیست. فروشندگان مواد مخدر یا آنها که به دام اعتیاد افتاده‌اند و ناخودآگاه تمایل دارند دیگران را هم با خودشان همراه کنند معمولا از چنین روشی برای معتاد کردن بالای 50 ساله‌ها استفاده می‌کنند.
آنها تبلیغات دروغ دیگری هم دارند مثلا این که مصرف مواد مخدر روابط زناشویی را بهبود می‌بخشد، دردهای سالمندی را کاهش می‌دهد و قند و فشار خون را کنترل می‌کند. نارنجی‌ها با ابراز تاسف نسبت به این شایعات می‌گوید: چه بسا معتادانی که پس از ابتلا به اعتیاد به دلیل سکته مغزی با قند خون بالا و فشار خون شدید در بیمارستان بستری شده‌اند.
او اضافه می‌کند: شاید در نخستین دفعات مصرف مواد مخدر مقدار قند خون یا فشارخون کاسته شود اما این مواد درمانی نیستند. مثال روشن در این باره مصرف چند بطری آبلیموست که ممکن است در همان زمان که آنها را نوشیده‌اید فشارتان ناگهان کاسته شود اما آیا می‌توان به بیماری قلبی پیشنهاد کرد برای درمان فشار خون تا پایان عمر آبلیمو بخورد؟
به گفته او تاثیر مواد مخدر بر روابط جنسی هم کاملا برعکس این تبلیغات است و بسیارند معتادانی که با مصرف این مواد دچار مشکل در روابط زناشویی می‌شوند.
موادفروش‌ها چه شکلی هستند؟
به نظرتان اولین کسی که به شما مواد تعارف می‌کند چه شکلی است؟ کسی مثل آدم بد‌های فیلم‌ها، ژولیده و به هم ریخته با یک اسم عجیب و غریب؟ اما نارنجی‌ها عقیده دیگری دارد: بسیاری از معتادان مواد مخدر را نخستین بار از یک دوست صمیمی یا بستگان نزدیک‌شان گرفته‌اند. پس درباره مواد مخدر به هیچکس اعتماد نکنید.
قرص هم اعتیاد می‌آورد
کاش شما از آن دست آدم‌هایی نباشید که خیال می‌کنند اعتیاد فقط به تریاک و هروئین و مشتقات آنهاست و فرزندشان که همیشه یکی دو مشت قرص توی اتاقش پیدا می‌شود، معتاد نیست.
این پژوهشگر علمی می‌گوید: داروهایی مثل ترامادول، دیفنوکسیلات، داروهای کدئین‌دار، بنزودیازپین‌ها «داروهایی مثل دیازپام، کلونازپام، فلورازپام و.... که پایانشان به زپام ختم می‌شود» کلردیازپوکساید، فنوباربیتال، زاناکس و آلپرازولام هم از جمله داروهای اعتیادآورند که درمان شان بشدت دشوار است.
اعتیاد، ورزشکار و دانشجو نمی‌شناسد
برخی از معتادان هم روزگاری ورزشکار یا دانشجو بوده‌اند و اتفاقا خیلی از قاچاقچی‌های مواد مخدر بخصوص برای فروش شیشه، باشگاه‌های ورزشی و دانشگاه‌ها را انتخاب می‌کنند و آمارها نشان می‌دهد از این انتخاب، کم سود نکرده‌اند!
درمان تضمینی ؟ فریب در فریب
بعضی‌ها می‌گویند معتاد شدن نگرانی ندارد و آگهی‌های روزنامه‌ها نشان می‌دهد براحتی می‌شود اعتیاد را ترک کرد. آنها احتمالا آگهی‌های درمان تضمینی، درمان با تنفر نسبت به مواد مخدر، درمان در 4 روز، درمان در 2 ساعت و.... را دیده‌اند اما آیا این آگهی‌ها صحت دارند؟ پاسخ نارنجی‌ها یک «نه» محکم و قاطع است.
او هشدار می‌دهد: این جور حرف‌ها بیشتر به شوخی شبیه‌اند. مگر می‌توان یک معتاد با بیماری مزمن را در 4 ساعت درمان کرد ؟ درمان اعتیاد دست کم به 6 ماه وقت نیاز دارد و پس از آن هم معتاد باید تحت مشاوره‌های روانی باشد.
